Genitale wratten: wat zijn het en wat kan je er tegen doen?

Heb je last van wratjes rondom je geslachtdeel of anus? Zijn ze grijs, roze of rood van kleur en ongeveer één tot vijf millimeter groot? Dan heb je misschien last van genitale wratten. Gelukkig niet gevaarlijk, maar wel ontzettend besmettelijk. Wat genitale wratten precies zijn, hoe je ze herkent en hoe je ze kunt behandelen? Dat lees je in deze blog!

Wat zijn genitale wratten?

Genitale wratten (condylomata acuminata), ook wel humaan papillomavirus genoemd, zijn een seksueel overdraagbare aandoening die wordt veroorzaakt door een virus. Dit virus veroorzaakt wratten die in groepjes bij elkaar rond de vagina, penis of anus zitten. De wratten zijn één tot vijf millimeter groot en kunnen grijs, roze of rood van kleur zijn. De wratten zijn heel besmettelijk. Gelukkig zijn ze niet gevaarlijk en verdwijnen ze vanzelf weer.

Welke symptomen geven genitale wratten?

Als je genitale wratten hebt, kunnen deze jeuken, pijn doen, een branderig gevoel geven of slijm creëren uit je vagina of penis. In sommige gevallen merk je niets van de wratten, behalve dat ze niet mooi zijn om te zien. 

Genitale wratten bij vrouwen zitten op de volgende plekken:

• Rond de clitoris; 
• rond de anus; 
• bij de ingang van de vagina; 
• op de huid rondom de vagina; 
• soms in de vagina en op de baarmoedermond. 

Genitale wratten bij mannen zitten  op de volgende plekken:

• Op de balzak;
• op de eikel; 
• op de penis; 
• op de huid rondom de penis; 
• rond de anus. 

Hoe krijg je genitale wratten?

Genitale wratten worden veroorzaakt door een virus, genaamd HPV. HPV staat voor humaan papillomavirus. Genitale wratten worden veroorzaakt door HPV type zes en elf. Je kunt het virus krijgen van iemand die besmet is met HPV door:

• Seks: zowel anaal, als oraal als vaginaal; 
• huid op huid contact, bijvoorbeeld door vingeren; 
• direct na elkaar een seksspeeltje gebruiken; 
• gebruik van dezelfde handdoek. 

Niet iedereen die het virus heeft, krijgt wratten. Als je wel wratten krijgt, kan het één tot acht maanden duren voordat je de wratten ziet. 

Hoe voorkom je genitale wratten?

Je kunt de kans op genitale wratten verkleinen door:

• Condooms te gebruiken tijdens het vrijen, ook bij anale seks. Als je veilig vrijt heb je minder kans dat je iemand besmet, maar een condoom beschermt niet 100%. Dit komt omdat de wratten ook buiten de rand van het condoom kunnen zitten;
• de wratten niet aan te raken, je kunt het virus namelijk ook met je vingers doorgeven;
• je te laten inenten met het HPV-vaccin dat beschermt tegen genitale wratten. Dit kan je met je huisarts bespreken.

Ik heb genitale wratten, wat nu?

Veel mensen hebben genitale wratten zonder dat ze het weten. Van de honderd mensen met het virus, krijgt er maar één wratten. Ook als je geen genitale wratten hebt, ben je besmettelijk voor anderen. Genitale wratten zijn gelukkig niet gevaarlijk. Bij bijna iedereen gaan de wratten binnen twee jaar vanzelf weer weg. 

Helaas is het virus wel erg besmettelijk. Ook als je geen wratten hebt, kan het virus nog in je penis, vagina of anus zitten en kun je hiermee een ander besmetten. Daarnaast kunnen de wratten op termijn weer terug komen. 

Daarom is het belangrijk dat je aan de mensen met wie je seks hebt vertelt dat je genitale wratten hebt. Het is namelijk lastig om te voorkomen dat je seksuele partner(s) ook genitale wratten krijgen, maar zo zijn zij er in ieder geval op voorbereid. Een vaste seksuele partner kan er dan bijvoorbeeld voor kiezen om zich te laten inenten tegen het HPV-vaccin dat genitale wratten veroorzaakt.

Genitale wratten behandelen 

Je hoeft je genitale wratten niet te behandelen, maar dat kan wel. Bijvoorbeeld omdat je er last van hebt of omdat je ze lelijk vindt. Er zijn verschillende manieren om de wratten te behandelen.
 

• Je kunt diverse medicijnen gebruiken, zoals podofyllotoxine, imiquimod of sinecatechine. Dit zijn diverse crèmes die je op de wratten smeert. De huisarts kijkt samen met je welk medicijn het beste bij je situatie past en schrijft je vervolgens een receptje voor.
• De huisarts kan de wratten weghalen door ze te behandelen met trichloorazijnzuur, vloeibare stikstof of met een elektrisch naaldje of lusje.