Hiv: wat is het, wat zijn de symptomen en hoe voorkom je een besmetting?
Hiv is een soa, ofwel seksueel overdraagbare aandoening. Het hiv-virus valt je afweersysteem aan, zodat je minder goed tegen ziekteverwekkers kunt vechten. Hiv komt met name voor onder mannen die seks hebben met mannen. Onbehandeld kan hiv op termijn aids veroorzaken. Gelukkig is een hiv-infectie goed te behandelen. Als je er op tijd bij bent, kun je behandeld worden met hiv-remmers. Daarnaast zijn er ook bepaalde medicijnen die je kunt slikken om te zorgen dat je geen hiv oploopt. Wat is hiv precies is, hoe herken je de symptomen en hoe voorkom je het? herkent Dat lees je in deze blog!
Spring snel naar:
Wat is hiv?
Hiv is een seksueel overdraagbare aandoening die wordt veroorzaakt door het humaan immunodeficiëntievirus (Hiv is een afkorting voor het humaan immunodeficiëntie-virus). Hiv komt vaker voor onder mannen die seks hebben met mannen. Het hiv-virus verzwakt je afweersysteem. Daar merk je in het begin weinig van. Op termijn kan je lichaam echter niet meer goed tegen ziekteverwekkers vechten. Dit betekent dat je eerder en heftiger ziek wordt van bijvoorbeeld een griepje. Een hiv-infectie is gelukkig goed te behandelen met zogenaamde hiv-remmers. Als je niet behandeld wordt voor je hiv-infectie, kun je op termijn aids krijgen. We spreken van aids als je afweersysteem niet meer tegen ziekteverwekkers kan vechten.
Welke symptomen geeft hiv?
Als je een hiv-infectie hebt opgelopen, krijg je niet altijd (meteen) klachten. Dit is gevaarlijk, omdat je hierdoor mogelijk niet weet dat je een hiv-infectie hebt. Naast dat je de infectie hierdoor niet laat behandelen, kun je ook ongemerkt anderen besmetten.
Als je wel klachten krijgt, ontstaan deze meestal een tot zes weken na de infectie. De klachten lijken op een griepje of op Pfeiffer, daarom worden ze niet altijd herkend. De klachten zijn:
- Koorts;
- huiduitslag;
- keelpijn;
- zware hoofdpijn.
De klachten verdwijnen vaak na een paar weken weer.
Hoe krijg je hiv?
Hiv krijg je door het hiv-virus. Dit virus zit in het bloed, vaginaal vocht, sperma en in de moedermelk van iemand die een hiv-infectie heeft. Het virus kan hierdoor op verschillende manieren overgedragen worden.
- Wanneer je onveilige seks hebt: dit geldt voor vaginale, orale en anale seks.
- Als besmet bloed, sperma of vaginaal vocht op het slijmvlies van een ander terecht komt.
- Als besmet bloed in de bloedbaan van een ander terecht komt.
- Een moeder met hiv kan het virus overdragen op haar kind door het geven van borstvoeding of tijdens de zwangerschap of bevalling.
Je krijgt géén hiv van het zitten op een wc-bril, handen schudden, knuffelen of tongzoenen.
Gebruik PrEP tegen de overdracht van hiv
Als je een verhoogd risico op hiv loopt, kun je in overleg met de huisarts beslissen om PrEP (dat staat voor Pre Exposure Profylaxis) te gebruiken. PrEP is een preventiepil die hiv-remmers bevat. Je slikt PrEP dus om hiv te voorkomen. Je kunt elke dag een pil slikken, of alleen rondom de dagen dat je seks hebt. Je huisarts begeleidt je tijdens je PrEP gebruik.
Je loopt een verhoogd risico op hiv als:
- Je als man seks hebt met andere mannen;
- jijzelf of iemand waarmee je seks hebt uit een land komt waar hiv vaak voorkomt. Landen en continenten waar hiv vaak voorkomt zijn Azië, Afrika, Oost-Europa, Zuid- en Midden Amerika en Rusland;
- seks je werk is.
PrEP werkt alleen als je nog geen hiv hebt. Daarom moet je eerst een hiv-test doen voordat je met PrEP begint. Hoewel PrEP je goed beschermt tegen hiv, is het nog steeds zinvol om een condoom te gebruiken en veilig te vrijen. PrEP beschermt namelijk niet tegen andere soa’s.
Voorkom besmetting met Hiv: vrij veilig
Je kent het gezegde vast wel: voorkomen is beter dan genezen. Dit geldt natuurlijk ook voor hiv. Naast gebruik van PrEP is veilig vrijen de beste manier om hiv te voorkomen. Veilig vrijen betekent:
- Gebruik een mannen- of vrouwencondoom tijdens de seks, zowel bij vaginale als anale als orale seks.
- Heb je een nieuwe vaste relatie? Doe beiden een soa test voordat je besluit om zonder condooms verder te gaan. Als je (nog) geen kinderen wilt, denk dan samen na over anticonceptie.
- Zorg dat je condooms bij je hebt als je (misschien) seks hebt en ga er niet van uit dat de ander dit regelt. Bedenk dat je altijd nee mag zeggen als jullie beiden geen condoom hebben.
- Zorg dat je niet hetzelfde condoom gebruikt als je wisselt van standje. Ga dus niet eerst met hetzelfde condoom in de anus en dan in de vagina.
Mogelijk hiv-besmetting – wat nu?
Neem direct contact op met de GGD of de eerste hulp van een ziekenhuis als je onveilig seksueel contact hebt gehad en hierdoor mogelijk besmet bent met het hiv-virus. Zij beoordelen of een behandeling nodig is.
Een mogelijk advies kan zijn dat je zo snel mogelijk start met een zogenaamde PEP-kuur (dat staat voor Post Exposure Profylaxis). Dit kan alleen binnen 2 tot uiterlijk 72 uur na een mogelijke besmetting met hiv. Een PEP-kuur is dus een soort morningafter-pil voor hiv. Als je een PEP-kuur krijgt, is de kans op een infectie van hiv heel klein. De kuur duurt een aantal weken en heeft veel mogelijke bijwerkingen. Daarom is het belangrijk om zo voorzichtig mogelijk te zijn en te zorgen dat het niet nodig is deze kuur te gebruiken.
Als je denkt dat je misschien hiv hebt, is het belangrijk om je zo snel mogelijk contact op te nemen met je huisarts, de GGD of het ziekenhuis. Deze instanties kunnen dan een hiv-test bij je afnemen. Dat is een bloedonderzoek waarvan de uitslag vaak na ongeveer een paar dagen bekend is. Het is een goed idee om je te laten testen op hiv als:
- Je onbeschermde seks hebt gehad met iemand die een hiv-infectie heeft;
- je een verhoogd risico hebt op hiv en mogelijk hiv hebt opgelopen;
- je één of meer klachten van hiv hebt;
- iemand waarmee je seks hebt gehad je gewaarschuwd heeft omdat hij/zij hiv heeft.
Ongeveer een maand nadat je mogelijk hiv hebt opgelopen, kan de test dit ook werkelijk aantonen. Als uit de test blijkt dat je geen hiv hebt, dan moet je vaak na drie en zes maanden nóg een test doen, om zeker te weten dat je geen hiv hebt. Het is belangrijk dat je minimaal tot de uitslag van de hiv-test beschermde seks hebt, zodat je zeker geen andere mensen besmet.
Als je zwanger bent krijg je automatisch een hiv-test aangeboden. Als je een hiv-infectie blijkt te hebben, kan je door behandeling hiervan voorkomen dat je je baby besmet tijdens de bevalling of door borstvoeding.
Behandeling van hiv
Als uit de hiv-test blijkt dat je hiv hebt, begin je zo snel mogelijk met de behandeling. Hier geldt; hoe eerder hoe beter. Het is niet mogelijk om hiv helemaal te genezen, het virus blijft altijd in je lichaam. Gelukkig is het wel goed te behandelen met hiv-remmers. Deze slik je één of twee keer per dag, je hele leven lang. De hiv-remmers onderdrukken het virus. Hierdoor word je niet ziek en krijg je geen aids.
Daarnaast kun je als je hiv-remmers gebruikt het virus ook niet meer doorgeven aan een ander. Met de juiste behandeling, kun je goed leven met hiv. Zeker als je het op tijd ontdekt. Als je je hiv-infectie onbehandeld laat, kun je op termijn aids krijgen, een zeer gevaarlijke ziekte.
Hiv-infectie? Informeer je (eerdere) partners
Heb je een hiv-infectie? Informeer dan zo snel mogelijk je (vroegere) seksuele partner(s), tot minimaal een half jaar terug. Het is belangrijk dat ook zij zich laten testen, ook als ze geen klachten hebben. Zo voorkom je verdere verspreiding van hiv.
Het informeren van je partner(s) kan best spannend. Als je dit niet goed durft, kun je de GGD vragen om je te helpen of naar de website Partnerwaarschuwing.nl gaan. Via deze website kun je anoniem seksuele partner(s) waarschuwen. De code die je nodig hebt voor deze service, vraag je op bij je huisarts.
Contact opnemen met de huisarts bij hiv
Als je denkt dat je mogelijk hiv hebt, is het altijd belangrijk om contact op te nemen met de huisarts. De huisarts kan je helpen:
- Als je je wilt laten testen op hiv of andere soa’s;
- om vragen over hiv te bespreken;
- voor een doorverwijzing naar de hiv-specialist in het ziekenhuis.
Bekijk voor meer informatie ook onze blog over soa’s en veilig vrijen.
