Overgeven bij kinderen: oorzaken en adviezen
Overgeven is een reflex van je lichaam. Opeens komt datgene wat je kind in zijn of haar maag heeft zitten weer via de mond naar buiten. Als je kind een aantal keer op een dag overgeeft, vergroot het risico op uitdroging. Vooral kinderen jonger dan twee jaar lopen hier risico op. Op deze pagina lees je alles over de oorzaken van het overgeven bij kinderen, het risico op uitdroging en tips en adviezen voor als je kind overgeeft.
Spring snel naar:
Wat is overgeven?
Overgeven is een natuurlijke reactie van het lichaam en kan allerlei verschillende oorzaken hebben. Als je kind moet overgeven, heeft het vaak eerst buikpijn en/of is het misselijk. Vervolgens komt ineens alles dat in de maag van je kind zat weer naar boven en via de mond naar buiten. Een ander woord voor overgeven is spugen of braken.
Wat zijn mogelijke oorzaken van overgeven?
Overgeven kan verschillende oorzaken hebben. Bij kinderen wijst overgeven vaak op de kinderziekte buikgriep. Hieronder lichten we deze oorzaak en andere oorzaken toe:
- Buikgriep: dit is de meest voorkomende reden dat je kind moet overgeven. Je kind is vaak ook misselijk, heeft diarree, buikpijn en soms ook koorts. Buikgriep is een infectie van de maag en/of de darmen, die door een virus of bacterie veroorzaakt wordt.
- Voedselinfectie: als je kind bedorven voedsel heeft gegeten, kunnen de bacteriën in dit voedsel ervoor zorgen dat je kind moet overgeven. Vaak heeft je kind ook buikpijn en diarree, soms ook koorts.
- Voedselovergevoeligheid: krijgt je kind vaak dezelfde klachten als het bepaalde voeding eet? Dat kan wijzen op een voedselovergevoeligheid of -allergie. Bij sommige kinderen leidt dit tot overgeven.
- Blaasontsteking: bij een baby of peuter kun je een blaasontsteking hier soms aan herkennen.
- Oorontsteking: sommige kinderen krijgen bij oorontsteking koorts, diarree of gaan overgeven.
- Reflux: bij baby’s werkt de sluitspier van de maag vaak nog niet zo goed. Als je baby te veel of te snel drinkt, kan na het drinken een beetje van de voeding weer omhoog komen. Dat heet reflux.
- Stress of spanning: als je kind erg bang of gespannen is, moet het soms overgeven van de angst.
- Zonnesteek: je kind kan een zonnesteek krijgen als het lichaam van je kind door de zon te droog en te warm wordt.
- Reisziekte: sommige kinderen worden misselijk en moeten overgeven als ze in een auto, op een boot of in een vliegtuig zitten.
De volgende oorzaken van overgeven bij kinderen zijn heel zeldzaam:
- Hersenschudding: als je kind een harde val of klap op het hoofd heeft gehad, kan je kind een hersenschudding hebben. Dat zorgt vaak voor hoofdpijn, overgeven, misselijkheid en sufheid.
- Hersenvliesontsteking: hier horen ook andere verschijnselen bij zoals: flinke koorts, vlekjes op de huid, stijve nek, flinke hoofdpijn, sufheid en weinig drinken.
- Beknelling van de darm: als je kind flink last heeft van verstopping (niet kunnen poepen) moet het overgeven en heeft het hevige buikpijn.
Wat is uitdroging en hoe herken je het?
Uitdroging is een tekort aan water in het lichaam van je kind. Als je kind overgeeft, verliest het vocht en voedingsstoffen. Je kind kan daardoor uitdrogen als het te veel vocht verliest en/of te weinig vocht tot zich neemt. Jonge kinderen zijn gevoeliger voor uitdroging:
- Baby’s tot drie maanden zijn het meest gevoelig voor snel uitdrogen.
- Kinderen tot twee jaar kunnen binnen 24 uur uitdrogen.
- Oudere kinderen kunnen binnen twee tot drie dagen uitdrogen.
Je kunt uitdroging herkennen aan de volgende symptomen:
- Je kind heeft een halve dag niet geplast (of geen natte luier gehad);
- je kind drinkt minder dan de helft van de hoeveelheid op een gewone dag;
- je kind is suf en lastig wakker te maken;
- Je kind heeft een droge mond;
- je kind huilt, maar heeft geen tranen;
- je kind heeft veel dorst;
- je kind wordt benauwd en gaat sneller ademen;
- de hartslag van je kind gaat omhoog;
- de armen en benen van je kind worden koud;
- als je met je vingers een huidplooitje van je kind optilt, blijft deze even staan en zakt het niet meteen terug.
Drinkt je kind genoeg en plast het regelmatig, huilt het mét tranen, kwijlt het, of loopt het gewoon lekker rond? Dan hoef je je niet druk te maken over uitdroging.
Tips en adviezen voor als je kind overgeeft
Er zijn verschillende tips en adviezen voor als je kind moet overgeven. De adviezen zijn afhankelijk van de leeftijd van je kind.
Tips en adviezen voor baby’s en kinderen die jonger zijn dan twee jaar en moeten overgeven
- Blijf gewoon (borst)voeding geven. Het helpt soms om je kind wat vaker kleine hoeveelheden voeding te geven. Verdun de voeding niet.
- Geeft je baby of kind veel over? Zorg dan dat het niet uitdroogt door naast de voeding iedere vijf tot tien minuten een paar slokjes water te geven.
- Zo gauw het weer wat beter gaat kan je kind rustig grotere hoeveelheden tegelijk gaan drinken.
- Geeft je kind veel over en heeft het ook koorts of diarree? Dan verliest het veel vocht en zouten en is er een hogere kans op uitdroging. Je kunt je kind ORS-junior geven om uitdroging te voorkomen. Je kunt ORS-junior kopen bij de drogist of apotheek. Blijf je kind ook gewone (borst)voeding geven.
- Zorg voor goede hygiëne. Overgeven komt vaak door buikgriep. Voorkom dus dat de ziekteverwekkers zich verspreiden door regelmatig de handen te wassen.
Tips en adviezen voor kinderen die ouder zijn dan twee jaar en moeten overgeven
- Heeft je kind niet vaker dan twee keer overgeven? Wacht dan eerst rustig af wat er verder gebeurt. Laat de maag even tot rust komen voordat je je kind weer wat eten of drinken geeft.
- Stel je kind gerust. Kinderen vinden overgeven vaak eng. Blijf dus een beetje in de buurt van je kind.
- Eten is nu even wat minder belangrijk. Als je kind dus even niet wilt eten, is dat prima. Zo gauw het trek heeft, kan het weer gaan eten. Het hoeft geen speciaal voedsel te eten, laat je kind eten waar het zin in heeft.
- Geeft je kind vaker op een dag over? Voorkom dan uitdroging door naast de voeding iedere vijf tot tien minuten een paar slokjes water te geven.
- Zo gauw het weer wat beter gaat kan je kind rustig grotere hoeveelheden tegelijk gaan drinken.
- Geeft je kind veel over en heeft het ook koorts of diarree? Dan verliest het veel vocht en zouten en is er een hogere kans op uitdroging. Je kunt je kind ORS-junior geven om uitdroging te voorkomen. Je kunt ORS-junior kopen bij de drogist of apotheek. Blijf je kind ook gewoon drinken geven.
- Zorg voor goede hygiëne. Overgeven komt vaak door buikgriep. Voorkom dus dat de ziekteverwekkers zich verspreiden door regelmatig de handen te wassen.
Medicijnen tegen braken bij kinderen
Overgeven (en diarree) helpen om bedorven eten of ziekteverwekkers uit het lichaam te halen. Daarom is het niet slim om je kind medicijnen te geven om het overgeven (of de diarree) te stoppen. Gebruikt je kind medicijnen voor een bepaalde ziekte? Dan kan het zijn dat je kind deze medicijnen door het overgeven minder goed opneemt. Neem hierover contact op met je huisarts.
Wanneer contact opnemen met de huisarts als je kind overgeeft?
In de volgende gevallen is het belangrijk direct contact op te nemen met de huisarts of huisartsenpost. Deze adviezen zijn afhankelijk van de leeftijd van je kind.
Kind jonger dan 2 jaar:
Neem direct contact op met de huisarts(enpost) als je kind overgeeft én:
- Pasgeboren is én nog nooit heeft gepoept;
- het overgeven na vier uur nog niet minder is geworden;
- erge buikpijn heeft of ontroostbaar huilt;
- er bloed bij het overgeven of bij de ontlasting zit;
- niet reageert zoals je gewend bent, bijvoorbeeld omdat het suf is;
- minder dan de helft drinkt van wat het normaal gesproken op een dag drinkt;
- wen val of klap op het hoofd gehad heeft en binnen één dag moet overgeven;
- een halve dag geen natte luier heeft gehad / niet heeft geplast;
- koorts en diarree heeft.
Kind ouder dan 2 jaar:
Neem direct contact op met de huisarts(enpost) als je kind overgeeft én:
- Erge buikpijn heeft of ontroostbaar huilt;
- verward of suf is of bijna flauw valt;
- er bloed bij het overgeven of bij de ontlasting zit;
- een val of klap op het hoofd gehad heeft en binnen één dag moet overgeven;
- een dag niet heeft geplast;
- een paar keer per uur overgeeft.
Neem ook contact op met je huisarts als:
- Je kind geen drinken binnen kan houden;
- je kind na een dag nog niet minder overgeeft.
Wil je een afspraak maken met je huisarts? Bekijk onze dichtstbijzijnde locatie.
