Home

Kinkhoest bij kinderen: symptomen, vaccinatie en 22-wekenprik

11 jul 2022

Kinderziektes

Heeft je kind al een aantal weken last van hele heftige hoestbuien? Soms met slijm, overgeven en/of benauwdheid? Dit kan kinkhoest zijn. Een ziekte van de neus, keel en longen die door een bacterie veroorzaakt wordt. Meestal gaat kinkhoest vanzelf binnen twee tot vier maanden weer over. Voor kinderen die jonger dan een jaar zijn, of kinderen die een long- of hartziekte hebben kan kinkhoest wel gevaarlijk zijn. Daarom kun je je kind ook laten inenten tegen kinkhoest. In deze blog vertellen we je alles over kinkhoest, hoe je het kan herkennen en de vaccinatie.

Spring snel naar:

Klein kind zit op bed en krijgt een stethoscoop op haar rug

Wat is kinkhoest?

Kinkhoest is een ziekte van de neus, keel en longen die door een bacterie wordt veroorzaakt. Je kind krijgt last van flinke hoestbuien, die een aantal maanden duren. Kinkhoest wordt hierdoor ook wel de 100-dagenhoest genoemd.

Kinkhoest is niet alleen een kinderziekte. Ook volwassenen kunnen kinkhoest krijgen, maar vaak worden zij er niet erg ziek van. In Nederland krijgen kinderen inentingen tegen kinkhoest. Omdat baby’s ernstig ziek kunnen worden van kinkhoest krijgen zwangere vrouwen sinds december 2019 ook een prik tegen kinkhoest aangeboden, om hun baby én zichzelf te beschermen. Die vaccinatie heet de 22-wekenprik.

Wat zijn de klachten van kinkhoest bij kinderen?

Als je kind kinkhoest heeft, begint dit met een gewone verkoudheid. Twee weken later krijgt je kind last van hoestbuien, die soms heel heftig kunnen zijn. Je kind kan last krijgen van deze klachten:

  • Benauwdheid, waardoor je kind blauw kan worden;
  • overgeven door het hoesten;
  • ophoesten van slijm;
  • de hoestbuien zijn erg vermoeiend;
  • na de hoestbui ademt je kind vaak lang in, dat geeft een gierend geluid.

Baby’s met kinkhoest kunnen de volgende klachten krijgen:

  • Benauwdheid, waardoor je baby blauw kan worden;
  • geen kracht hebben om te drinken of niet willen drinken;
  • huilerig zijn.

Kinkhoest duurt twee tot vier maanden. Vaak worden de hoestbuien na een paar weken al minder heftig.

Hoe krijgt je kind kinkhoest?

Kinkhoest is een besmettelijke ziekte die door een bacterie wordt veroorzaakt. Als iemand die kinkhoest heeft praat, hoest of niest komen er kleine, besmette druppeltjes in de lucht te hangen. Als je kind deze vervolgens inademt kan je kind besmet raken.

Als je kind alle vaccinaties tegen kinkhoest heeft gehad, is de kans kleiner dat je kind kinkhoest krijgt. De prikken beschermen niet helemaal en ook niet voor altijd. Je kind kan dus nog kinkhoest krijgen, maar de klachten zijn dan in ieder geval wel veel minder heftig. Als je zwanger bent en kinkhoest hebt, kun je je baby bij de geboorte ook kinkhoest geven.

Als je kind besmet wordt, wordt het binnen een tot drie weken verkouden. De hoestbuien beginnen vervolgens een tot twee weken daarna. Op zijn beurt, is je kind dan weer besmettelijk voor anderen. Je kind is besmettelijk vanaf het moment dat het verkouden is tot vijf weken daarna. Dat betekent dat kinkhoest al besmettelijk is voordat de hoestbuien er zijn én dus vaak voordat je weet dat het kinkhoest heeft.

Risico's bij kinkhoest

Meestal gaat kinkhoest vanzelf binnen twee tot vier maanden weer over. In sommige gevallen kan kinkhoest wel gevaarlijk zijn:

  • Kinderen die jonger dan een jaar zijn hebben nog niet alle inentingen tegen kinkhoest gekregen. Zij kunnen erg benauwd worden van kinkhoest en worden soms in het ziekenhuis opgenomen.
  • Kinderen die een long- of hartziekte hebben kunnen ook ernstig ziek worden van kinkhoest.

Jongeren en volwassenen worden in de meeste gevallen niet zo ziek van kinkhoest.

Wat kun je doen als je kind kinkhoest heeft?

Meestal gaat kinkhoest vanzelf binnen twee tot vier maanden weer over. Heeft je kind kinkhoest? De volgende tips en adviezen helpen je op weg:

  • Je kind kan erg vermoeid zijn door al het hoesten. Je kind hoeft niet in bed te blijven, maar het is wel belangrijk dat het genoeg rust, zodat het lichaam goed kan herstellen. Als je kind zin heeft om te spelen, kan het gewoon lekker spelen.
  • Vertel op school en/of het kinderdagverblijf dat je kind kinkhoest heeft. Zij kunnen andere ouders informeren, zodat zij goed kunnen opletten of hun kind ook besmet is. Het heeft weinig zin om je kind thuis te houden van het kinderdagverblijf of van school, als je kind zich gewoon goed voelt. Je kind heeft namelijk vaak anderen al besmet, omdat kinkhoest zich al verspreidt voordat je kind de hoestbuien heeft.
  • Heb je ook een baby die jonger is dan een jaar? Neem contact op met je huisarts. Het is namelijk mogelijk om je baby eerder in te enten tegen kinkhoest.

Medicijnen tegen kinkhoest

Als je kind kinkhoest heeft, heeft het in de meeste gevallen geen zin dat het medicijnen krijgt. De medicijnen die er zijn, zorgen er namelijk niet voor dat de hoestbuien minder worden of dat je kind minder lang ziek is. In sommige gevallen zijn wel medicijnen nodig. Deze medicijnen zijn dan nodig voor het hele gezin en zijn bedoeld om risicogroepen te beschermen. De medicijnen zijn nodig als iemand in je gezin of in de buurt kinkhoest heeft en:

  • Als je een baby hebt die jonger is dan een jaar.
  • Als je een kind hebt dat een ernstige hart- of longziekte heeft.
  • Als je meer dan 34 weken zwanger bent en de 22-wekenprik niet gehad hebt.

Hoe werkt de kinkhoest vaccinatie?

In Nederland worden via het Rijksvaccinatieprogramma vaccinaties aangeboden aan kinderen. Onder dit programma vallen diverse vaccinaties die samen beschermen tegen twaalf verschillende, ernstige infectieziekten. Één van de vaccinaties die kinderen krijgen beschermt onder andere tegen kinkhoest.

Voordat kinderen een jaar zijn, krijgen zij drie keer de DKTP-Hib-HepB vaccinatie. Deze beschermt tegen een aantal infectieziekten: de D staat voor difterie, de K voor kinkhoest, de T voor tetanus en de P voor polio. De vaccinatie beschermt ook tegen Hib-ziekten en hepatitis B.

Kinderen krijgen deze vaccinatie drie keer. Als ze drie, vijf en elf maanden oud zijn. Als je kind vier jaar oud is, krijgt het nog een herhalingsvaccinatie voor DKTP, om te zorgen dat het langer beschermd is. Ouders ontvangen een brief met daarin de informatie, adres en tijdstip voor de vaccinatie van hun kind. Dit gebeurt automatisch, daar hoef je verder niets voor te doen. Zwangere vrouwen krijgen ook een vaccinatie om hun baby te beschermen tegen kinkhoest, de 22-wekenprik.

Deze vaccinaties tegen kinkhoest geven je kind een goede bescherming. Helaas kunnen ze niet 100% voorkomen dat je kind kinkhoest krijgt. Wel zorgen ze ervoor dat de klachten veel minder heftig zijn als je kind wél kinkhoest krijgt.

Zwanger en kinkhoest: de 22-wekenprik

Als je zwanger bent kun je je baby tegen kinkhoest beschermen door de 22-wekenprik te halen. Dit is een prik tegen kinkhoest, die ervoor zorgt dat je pasgeboren baby beter beschermt is tegen kinkhoest.

Als je als moeder de 22-wekenprik haalt, is de kans een stuk kleiner dat je baby kinkhoest krijgt. Als je baby wél kinkhoest krijgt, is de kans een stuk kleiner dat het erge klachten krijgt. Daarnaast zitten er geen nadelen aan de prik: het geeft geen risico’s voor je zwangerschap of voor jezelf én de prik is gratis.

Je kan de prik krijgen vanaf het moment dat je 22 weken zwanger bent, tot aan het einde van je zwangerschap. Hoe eerder hoe beter; mocht je kind dan eerder geboren worden dan gepland, dan is het in ieder geval vast beschermd. Na de prik duurt het nog twee weken voordat je lichaam genoeg afweerstoffen heeft gemaakt om je baby goed te beschermen.

De prik krijg je op het consultatiebureau. Als je de 22-wekenprik hebt gehaald, is het nog steeds belangrijk om je kind via het rijksvaccinatieprogramma tegen kinkhoest te laten inenten. De afweerstoffen worden namelijk langzaamaan steeds minder. Word je opnieuw zwanger? Dan heb je ook een nieuwe prik tegen kinkhoest nodig om je volgende baby te beschermen.

Wanneer contact opnemen met de huisarts bij kinkhoest?

Neem in de volgende gevallen contact op met je huisarts:

  • Je baby (jonger dan en jaar) heeft last van hoestbuien;
  • als je kind misschien kinkhoest heeft én je een jonge baby hebt;
  • als je kind misschien kinkhoest heeft én je een kind hebt dat een ernstige hart- of longziekte heeft;
  • je kind heeft hoestbuien en je bent ongerust. Je wilt weten of je kind misschien kinkhoest heeft of een andere ziekte;
  • als je meer dan 34 weken zwanger bent.

Wordt je kind steeds zieker? Neem dan ook contact op met je huisarts. Let vooral op de volgende klachten:

  • Weinig of helemaal niet meer drinken;
  • sufheid;
  • benauwdheid;
  • blijven huilen of kreunen;
  • overgeven;
  • snel ademen;
  • de huid van je kind verandert van kleur.

Wil je een afspraak maken met je huisarts? Bekijk onze dichtstbijzijnde locatie.  

Bekijk meer blogs