Home

Voedselvergiftiging: wat te doen, symptomen en tips

8 jul 2022

Algemeen

Heb je iets verkeerds gegeten waardoor je buikpijn of buikkrampen hebt? Je kan een voedselvergiftiging hebben. Ontzettend vervelend en je wilt er natuurlijk zo snel mogelijk vanaf. Zeker weten of je last hebt van een voedselvergiftiging? Hieronder lees je wat de symptomen zijn en wat je kan doen.

Spring snel naar:

Voedsel dat buiten wordt voorbereid en voedselvergifiting kan veroorzaken

Wat is een voedselvergiftiging? 

Een voedselinfectie wordt veroorzaakt door een bacterie, virus of parasiet in je maag of darmen. De meeste voedselvergiftigingen komen door bacteriën. Vooral wanneer voedsel te lang en te warm bewaard is, krijgen de bacteriën meer kans om een infectie te veroorzaken.

Op rauw voedsel, zoals rauw vlees of rauw vis, zitten altijd wel bacteriën. De meeste van die bacteriën kunnen geen kwaad. Maar van sommige bacteriën kan je ziek worden.

Wat zijn de symptomen van voedselvergiftiging?

Een voedselvergiftiging begint vaak met buikpijn of buikkrampen. Andere symptomen zijn:

  • misselijkheid
  • braken
  • diarree

Soms krijg je ook last van symptomen als:
 

  • draaierig of je licht in het hoofd voelen
  • hoofdpijn
  • koorts
  • bloed of slijm in de ontlasting

Hoe lang duurt een voedselvergiftiging? 

De klachten beginnen meestal binnen acht tot 24 uur nadat je iets verkeerds hebt gegeten. Gelukkig is het meestal binnen één tot drie dagen weer over, maar in die tijd kun je je heel beroerd voelen. Houden de klachten langer dan drie dagen aan? Dan is het verstandig om contact op te nemen met je huisarts.

Wat te doen bij een voedselvergiftiging? 

  • Wacht rustig af
    Soms is het er na één of twee keer overgeven weer uit. Wacht dus eerst even rustig af hoe je je voelt, want misschien gaat het snel al beter.
  • Blijf water drinken
    Als je veel moet overgeven en ook diarree hebt, dan verliest je lichaam veel vocht. Probeer daarom elke vijf of tien minuten een klein slokje water of lepeltje thee te nemen.
  • Luister naar je lichaam
    Merk je dat je weer honger of dorst krijgt? Probeer dan gewoon wat te eten. In principe raden huisartsen aan om alles te eten waar je trek in hebt. Heb je langer dan een week diarree of heb je er vaker last van? Probeer dan vet voedsel en producten als melk, appelsap, frisdranken te vermijden. Dit is niet altijd even goed voor je darmen. Light-varianten kan wel.
  • Eet kleine porties
    Je darmen zijn tijdens een voedselinfectie behoorlijk van slag. Als je weer begint met eten, dan kun je snel buikkrampen krijgen; dat is normaal en hoort erbij. Zorg daarom dat je altijd begint met kleine porties, zodat je maag en darmen kunnen wennen.
  • Let op je medicijngebruik
    Gebruik je medicijnen op het moment van je voedselvergiftiging, bijvoorbeeld de anticonceptiepil? Door de diarree en het overgeven kan het zijn dat je lichaam de medicijnen niet goed opneemt. Neem contact op met je huisarts om te weten wat je het beste kan doen. 

Medicijnen om klachten bij voedselvergiftiging te verminderen

Er bestaan geen medicijnen om voedselvergiftiging te verhelpen. Het enige dat je kan doen, is wachten tot de giftige stoffen uit je lichaam verdwijnen. Om de ergste klachten te verlichten, kun je in de tussentijd wel gebruik maken van een aantal andere medicijnen.
 

  • ORS
    Bij overgeven of hevige diarree kun je ORS gebruiken om uitdroging te voorkomen. In dit drankje zitten speciale suikers en zouten die je vochtbalans op peil houden. Probeer elke vijf of tien minuten een eetlepel te drinken. Je kan het drankje kant-en-klaar of als oplospoeder kopen bij de apotheek of drogist.
  • Stopmiddelen
    Eventueel kun je gebruikmaken van het stopmiddel loperamide, als je last hebt van diarree. Loperamide zorgt ervoor dat de ontlasting minder frequent wordt. Let op, dit kan wel verstopping veroorzaken en het versnelt de genezing niet. Gebruik het middel niet als je koorts of bloederige diarree hebt. Loperamide mag je niet gebruiken als je zwanger bent of borstvoeding geeft. Geef geen loperamide aan kinderen jonger dan acht jaar.
  • Medicijnen tegen misselijkheid
    Tegen erge misselijkheid wordt wel domperidon of metoclopramide gebruikt. Vaak geven deze medicijnen wel bijwerkingen, zoals hartkloppingen of spiertrekkingen, vooral bij kinderen.
  • Antibiotica 
    Bij een voedselvergiftiging wordt zelden antibiotica gebruikt. Alleen bij sommige bacteriën, zoals de campylobacter, wordt antibiotica gegeven als iemand erg ziek is en/of hoge koorts met bloederige diarree heeft.

Tips om voedselvergiftiging te voorkomen

Zeker tijdens warme dagen, ligt een voedselinfectie op de loer; mensen nemen de hygiëne met het warme weer helaas niet zo nauw. Houd je een voedselvergiftiging liever buiten de deur? Hier lees je  handige tips!
 

  1. Was je handen
    En niet maar één keer per dag! Was je handen altijd na een toiletbezoek, voordat je begint met koken en voordat je begint met eten. Vergeet ook niet je handen te wassen als je tijdens het koken rauw vlees of rauwe vis hebt aangeraakt, bijvoorbeeld om het uit de verpakking te halen, te snijden of in de pan te leggen.
  2. Was al je groente en fruit
    Jij wilt toch ook dat alles wat je in je mond stopt, lekker schoon is? Was daarom rauwe groente en fruit dat je eet af onder de (hete) kraan.
  3. Gebruik aparte snijplanken en messen
    De meeste voedselinfecties komen door bacteriën van rauw vlees en rauwe vis. Zorg dat deze bacteriën tijdens het koken dus niet ander eten besmetten. Gebruik aparte snijplanken voor vlees, voor vis en voor groenten.
  4. Bak goed
    Dit klinkt logisch, maar wordt vaak niet goed gedaan. Na een lange werkdag heb je vaak zo’n honger dat je de hamburger al nét iets eerder van het vuur haalt dan eigenlijk zou moeten. Weet dat bacteriën waar je ziek van kan worden in vlees, vis of schelpdieren pas echt dood zijn als het helemaal gaar is. Geduld is een schone zaak!
  5. Bewaar etenswaren niet te lang
    Wil je van het weekend lekker sushi of carpaccio eten? Zorg dat je vlees, vis of schelpdieren die je rauw eet niet langer dan één dag in de koelkast bewaart. Haal je vlees en vis dus niet al op je vrije woensdagmiddag in huis, maar pas op de dag dat je het eet.
  6. Check de houdbaarheidsdatum
    Die staat er niet voor niets! Vis, vlees en schelpdieren zijn niet meer veilig na de houdbaarheidsdatum, ook al is het product pas één dag over de datum. Twijfel je of je iets nog kan eten? Neem altijd het zekere voor het onzekere en gooi het weg.
  7. Ruim je boodschappen gelijk op
    Soms ben je blij dat je eindelijk thuis bent en even op de bank kan zitten. Die boodschappentas komt zo wel, denk je. Dat kan gevaarlijk zijn, zeker op warme dagen. Zet spullen die koel moeten blijven daarom gewoon gelijk in de koelkast.
  8. Neem een koeltas mee naar je BBQ
    Net als bij gekoelde biertjes is het erg belangrijk om je vlees van de barbecue gekoeld te houden. Stop daarom alles wat bederfelijk is in een goede koeltas. Is de barbecue lekker in je achtertuin? Laat alles dan in de koelkast staan.
  9. Bewaar alleen eten dat je kán bewaren
    Is niet al het eten opgegaan? Maak een bakje met het overgebleven eten en zet dit direct in de koelkast. Zorg dat je het binnen twee dagen opeet, langer is niet meer verantwoord. Maaltijden met rauw vlees of rauwe vis, zoals carpaccio, kan je sowieso niet bewaren.

Wanneer moet je contact opnemen met de  huisarts?

In de volgende situaties is het verstandig om contact op te nemen met je huisarts:

  • Je begint je suf te voelen, in de war te raken of je voelt dat je gaat flauwvallen;
  • de waterdunne diarree (zes keer of meer per dag) duurt drie dagen of langer;
  • je blijft braken of braakt heftig;
  • je hebt voortdurend buikpijn;
  • er zit bloed of slijm bij de ontlasting;
  • de diarree is na een week niet minder geworden;
  • je drinkt weinig;
  • je hebt erge dorst;
  • je hebt al een dag niet meer geplast;
  • als je plastabletten of medicijnen tegen hoge bloeddruk gebruikt. De huisarts raadt soms af om deze te gebruiken tijdens een voedselvergiftiging.

Bent u ouder dan 70 jaar en heeft u een voedselvergiftiging? Neem dan contact op als:

  • U na een dag nog diarree heeft;
  • als u al langer dan acht uur niet geplast heeft.

Wil je een afspraak maken met je huisarts? Bekijk hier jouw dichtstbijzijnde locatie.

Bekijk meer blogs